Met drie workshops in het afgelopen half jaar bracht het KMI de Belgische wetenschappers die zich met klimaatmodellering bijeen. Het doel van deze workshops was zowel het opbouwen van een community als het informeren van elkaar over lopend onderzoek en het uitwisselen van ideeën.
Door middel van gerichte bijdragen van binnenlandse en buitenlandse specialisten werd ook het meest baanbrekende onderzoek belicht. Naast de klassieke langere presentaties kregen alle genodigden bovendien de gelegenheid om een korte, zogenoemde "flash" presentatie te geven.
Regionale klimaatmodellering
Het onderwerp van de eerste workshop was regionale klimaatmodellering over België. In het kader van het CORDEX.be II project zijn immers verschillende onderzoeksgroepen in België actief bezig met de productie van nieuwe klimaatprojecties voor België aan de hand van dynamische neerschaling. Deze techniek laat toe om data van globale klimaatverandering om te zetten naar regionale en lokale klimaatverandering. Hierbij wordt een regionaal klimaatmodel met hoog ruimtelijk detail gedraaid over een kleine regio. Deze fijnschalige modellen zijn immers beter in het modelleren van processen zoals onweer en het stedelijke hitte-eiland maar zijn echter wel computationeel erg duur en worden gedraaid op supercomputers.
In deze workshop werden eerst de noden van de gebruikers van klimaatdata toegelicht door een spreker van het Belgisch Klimaatcentrum. Daarna varieerden de onderwerpen van de nieuwste klimaatprojecties van het IPCC, over projecties van extreme neerslag, droogte en hittegolven voor België, tot meer technische bijdragen betreffende de beste manieren om van globale naar regionale schaal te gaan. Centraal hierbij was de toegevoegde waarde van regionale klimaatmodellen met fijne ruimtelijke schaal ten opzichte van grofschalige modellen.
Observaties voor klimaatmodellering
Verschillende experten van het KMI lieten in deze workshop zien wat de allernieuwste beschikbare observaties zijn voor België met alle nodige achtergrondinformatie en
kwaliteitscontrole. Beschikbare producten omvatten bijvoorbeeld de gerasterde stationsobservaties, satellietobservaties en "crowd-sourced" data of verzamelde metingen door
burgers. Eveneens werd er ingegaan op de datasets die specifiek gebruikt kunnen worden voor de modelvalidatie, die de productie van de nieuwste generatie klimaatprojecties in België voorafgaat.
Hoewel klimaatmodellering zich veelal focust op de toekomst, zijn goede observaties essentieel voor het opstellen van goede modellen. Eén bijdrage lichtte inderdaad
toe hoe observaties een cruciale rol spelen in verschillende stappen van klimaatmodellering: het ontwikkelen van het modelcomponenten, het afstellen van modelparameters en de analyse van modelprestaties in verschillende weersomstandigheden.
Modellering en observaties van het stadsklimaat
Het stedelijke klimaat kan erg verschillen van een landelijke klimaat, bijvoorbeeld door het stedelijk hitte-eiland. Dit is essentieel om het klimaat te begrijpen in een erg verstedelijkt land als België. Tijdens deze workshop van een ganse dag werden de modellering en observaties van het stedelijke klimaat en bijhorende impacten toegelicht door gastsprekers uit België maar ook uit Frankrijk en India. Stedelijke effecten zijn erg lokaal en kunnen pas realistisch worden weergegeven door modellen met een schaal van enkele honderden meters. De meest fijnschalige klimaatmodellen daarentegen hebben een resolutie van enkele kilometers.
Het samenvoegen van deze twee werelden zorgt dus voor grote wetenschappelijke uitdagingen. Tijdens deze workshop werden daarom ook verschillende onderwerpen belicht: GIS technieken voor kaartering in modellen, simulaties van gebouwverwering en energie van gebouwen, toepassingen over mitigatietechniken met ultra-reflecterende (fotonische) materialen en natuurlijk ook de neerschaling van het regionale naar het stedelijke klimaat. Eén praatje toonde zelfs hoe de combinatie van artificiële intelligentie (AI) en steden gebouwd met LEGO kan gebruikt worden voor didactische doeleinden.